Thứ Năm, 8 tháng 3, 2012

Đôi dòng về lịch sử của xe cổ ở Việt Nam qua các thời kỳ.


Từ những năm 1900 đến thập niên 50

Trong suốt thời kỳ thực dân Pháp đặt ách thống trị, hàng ngàn những chiếc xe hơi, xe tải và máy móc được nhập về Việt Nam.
Các bạn có thể thấy những tấm hình đầu tiên về Sài Gòn trong khoảng thời gian đó đã cho thấy đa số là hình ảnh thú vị của những chiếc xe có xuất xứ từ châu Âu. 1 vài chiếc trong số đó có còn được sản xuất trước những năm 1900.
Sau thế chiến thứ 2, người Pháp đã dành nhiều thời gian hơn để tập trung vào 3 nước bán đảo Đông Dương và ngày càng có nhiều chiếc xe được nhập sang Việt Nam. Trong những năm 50, rất nhiều thành phố trong khu vực đã sử dụng những chiếc xe như: Renault, Peugeot, Citroen để làm taxi. Những loại xe đó đã được nhập khẩu hàng ngàn chiếc. Và cho đến tận bây giờ, vẫn còn rất nhiều chiếc đang lưu hành.
Saigon những năm 50 được mệnh danh là “Hòn Ngọc Viễn Đông”. Tiếng Pháp lúc bấy giờ được xem như một ngôn ngữ thứ 2 của những người dân thành thị. Có rất nhiều người nước ngoài và người dân Sài Gòn đã thành công tại mảnh đất Sài Gòn vào thời gian này, và đã có một vài chiếc xe thể thao (như Renault Dauphine, Simca Aronde) và những chiếc xe đắt tiền (như Citroen ID19/DS, Mercedes Ponton) cũng đã được nhập về. Và 1 số những chiếc có giá thành thấp hơn như Citroen 2CV, Renault 4CV đã trở nên thông dụng. 1 số lớn những chiếc xe này vẫn còn đến bây giờ.
Vì mục đích quân sự cũng như mở mang thêm đất đai, rất nhiều chiếc xe Jeep của Mỹ sau 1 thời gian bị lãng quên vào cuối thế chiến thứ 2 đã được nhập về Việt Nam. Mặc dù vẫn còn một số chiếc tồn tại đến bây giờ và sau này, chúng đã bị thế chỗ bằng những chiếc Jeep đời sau được quân Mỹ bỏ lại sau chiến tranh Việt Nam.

   
 
   
1960 đến 1975

Có thể đây là những tháng ngày đen tối nhất trong lịch sử Việt Nam, và chúng tôi cũng không muốn nói nhiều về những đau thương đã qua trong thời kỳ này. Tuy nhiên, với những người đam mê xe cổ thì những năm chiến tranh chính là khoảng thời gian xuất hiện với số lượng nhiều nhất những chiếc xe nhập khẩu (và cả những chiếc được chế tạo tại Việt Nam) trong lịch sử Việt Nam.
Vào đầu những năm 60, rất nhiều người muốn thay đổi xe sau khi những chiếc đâu tiên của họ đã được mua vào cuối những năm 50. Vào lúc này, rất  nhiều người tin tưởng vào những thương hiệu nổi tiếng, đặc biệt là của Pháp, nhưng cũng có rất nhiều những chiếc xe có nguồn gốc từ Đức và Anh được nhập sang. Và cũng đã xuất hiện những chiếc xe cổ đã qua sử dụng nhưng vẫn còn sử dụng tốt được nhập sang.
Công ty LaDaLat được hình thành, sử dụng bộ khung và tất cả những chi tiết máy móc của Citroen 2CV – và những chiếc xe Việt Nam đầu tiên được sản xuất  trong khoảng thời gian 1962 – 1978.
Những năm cuối thập niên 60, rất nhiều người Mỹ (và kể cả Đồng Minh) đã tận dụng thuế nhập khẩu xe miễn phí ở miền nam Việt Nam: các quân nhân và thành viên công ty liên doanh không chỉ có thể nhập những chiếc xe mới và đã qua sử dụng miễn phí vào Việt Nam và trong nhiều trường hợp còn có thể gửi những chiếc xe trong nước ra nước ngoài.
Lincoln, Cadillac, Chevrolet, Oldsmobile, Plymouth, Ford, Dodge…đã rất quen thuộc với người dân Sài Gòn vào cuối thập niên 60. Những chiếc xe nội địa đã qua sử dụng có xuất xứ từ Mỹ, châu Âu và Nhật Bản cũng được nhẩp khẩu sang Việt Nam.
Sau ngày tàn của chế độ cũ vào 30/04/1975, miền nam Việt Nam tràn ngập những chiếc xe bị bỏ lại.
   
 
 
1975 đến nay

Sau chiến tranh, Việt Nam phải xây dựng lại từ đầu.
Rất nhiều luật về quyền sỡ hữu xe được sửa đổi và thông qua bao gồm cả giấy tờ chủ quyền sỡ hữu xe và bằng lái xe. Có nhiều người đã bị thu hồi cả 2 loại giấy phép đó. Sau nhiều tranh cãi, chính quyền đã sỡ hữu rất nhiều xe mặc dù trước đó, nó thuộc quyền sỡ hữu cá nhân hay tập thể quân đội, công ty. Cho đến nay, thật thú vị khi chúng vẫn bắt gặp thấy rất nhiều xe Jeep Mỹ còn được sử dụng bởi cảnh sát và quân đội chính quyền.
Rất nhiều chiếc xe đã được thay đổi mục đích sử dụng. Ví dụ như những chiếc xe hơi Mỹ cỡ lớn được gỡ bỏ những hàng ghế 2 chỗ ngồi và được thay thế bởi những hàng ghế 5 chỗ ngồi và được dùng như một chiếc xe buýt. Số khác thì được bán tống bán tháo với giá rẻ mạt, và kết quả là rất nhiều chiếc xe được rã ra từng bộ phận và đem đi tái chế. Tuy nhiênm vẫn còn rất nhiều chiếc được mua lại và bảo quản kỹ lưỡng và rất ít sử dụng, chính vì vậy, chúng vẫn còn trong tình trạng nguyên bản và rất tốt 1 cách đáng ngạc nhiên. Số khác thì được sửa chữa lại (thường được thay thế bằng những đồ lô) và sử dụng thường xuyên, và cuối cùng được coi như những chiếc xe cũ nát, lỗi thời.
Tuy nhiên vẫn còn rất nhiều những bộ sưu tập xe cổ đồ sộ, chúng được mua với giá rất rẻ, sau đó phục chế từng chiếc một và bây giờ, chúng rất đẹp và dễ thương.
Những năm gần đây, phục chế xe máy và xe hơi đã trở thành sở thích rất phổ biến của người Việt Nam. Những câu lạc bộ được dựng lên, những cửa hàng bán phụ tùng zin được mở ra, và lại một lần nữa, những chiếc xe cổ đã trở lại thời kỳ của chúng.
Ngày nay, nhờ vào việc phát triển đường phố hàng loạt, những tour, chương trình, sự kiện họp mặt những người chơi xe cổ đã trở nên thường xuyên. Việc chơi xe cổ đã bước sang một thời kỳ mới, đây màu sắc và hứa hẹn hơn.

   
 
   
Những chiếc xe cổ ở Việt Nam ngày nay và quá trình xây dựng bộ sưu tập của chúng tôi

Suốt 7 năm qua, chúng tôi đã liên tục tìm kiếm những chiếc xe cổ ở khắp Việt Nam.
Chúng tôi đã nhờ nhiều tay chơi xe cổ lùng sục khắp Sài Gòn và các tỉnh thành phía Nam. Ghé qua các ga-ra, hỏi thăm những chủ xe, người địa phương về những chiếc xe cổ trong vùng, đánh dấu và theo dõi liên tục tất cả những gì tìm kiếm được. Chúng tôi đã bỏ ra 2 năm để làm việc này. Chúng tôi chắc rằng, mình chỉ mới tìm được 1 phần nhỏ trong bộ sưu tập đồ sộ những chiếc xe cổ hiện có ở Việt Nam.
Có nhiều khi, chúng tôi bắt gặp những chiếc xe rất hiếm nhưng không thể mua được.
Một số chiếc mà chúng tôi đang theo dõi:
Alfa Romeo zagato (wrecked and expensive)
Alfa romeo duetto spyder 1969 (believed exported)
Amilcar (not for sale)
Austin healey 100/4 (not for sale)
Austin healey 3000 x3 (not for sale)
Austin Healey frogeye sprite (not for sale)
Austin mini mk1 (7 known)
Austin Mini moke (too numerous to number)
Austin gypsy (in use, not for sale)
Bmw 2002 ( scrapped!)
Bmw 502 (exported)
Bmw isetta (at least 9 out there including Velam isetta)
Bugatti EB110 (seen driving fast in Hanoi!)
Cadillac Deville 1959 (too expensive)
Cadillac stretch limousines x3 (early 1970's) (too expensive)
Chevrolet bel air 1957 (too expensive $60,000!)
Chevrolet Bel air 1956 (not for sale)
Chevrolet Camaro x 2 (neither for sale)
Chevrolet Camaro convertible (roof chop car)
Chevrolet Corvette 1960's (advertised but sold)
chevrolet impala 1961 (roof chop!)
Citroen 2cv (too numerous to number)
Citroen 2cv Sahara (twin engined) Advertised as a twin engined 2cv and sold very cheaply…..
Citroen Bebe 1920ish (too expensive)
Citroen DS perhaps 40 or more in Saigon. Most have had a hard life
Citroen DS prestige (chapron) (government owned)
Citroen LaDalat (too numerous to number)
Citroen Mehari PRISTINE ORIGINAL (1 owner, not for sale)
Citroen SM (terrible condition and modified)
Citroen traction Avant (too numerous to number)
Datsun  fairlady (at least 3 out there)
Datsun Z (2 seen in Saigon)
Delahaye (exported)
DKW (at least 3 in Saigon)
Dodge Charger 1969(cannot trace owner- but working on it..)
Dodge Kingsway 1957 (sold)
Dodge Challenger 1970ish (way too expensive/not for sale)
Edsel ranger (sold)
 Fiat 124 spyder (at least 6 known)
Fiat 500 (3 known, not for sale)
Fiat 600 (2 known, 1 sold other not for sale)
Fiat 850 spyder (at least 8 out there)
Fiat Multipla (left deposit, but subsequently sold to someone else)
Fiat topolino (beyond salvation)
Ford Anglia 105e (at least 3 known)
Ford Capri Mk1 (at least 3 in Saigon)
Ford Cortina mk1 (at least 2 known)
Ford Falcons (too numerous to number)
Ford Galaxies (too numerous to number)
Ford mustang convertibles (3 known)
Ford Mustang fastbacks x 3 (not for sale, too modified, too expensive)
Ford mustang notchbacks (too numerous to number)
Ford Mustang Mach 1 (1 known, seen on street)
Ford Mavericks (too numerous to number)
Ford Taunus (too many to mention) 
Honda s800 (awful condition)
Honda z600 (wrecked)
Honda 360/600n (too numerous to number) 
Heinkel bubble car 
International scouts (too numerous to number) 
Jaguar Mk2 (not for sale)
Jaguar xj6 (too numerous to number) 
Lancia Appia (no paperwork, very rough)
Land rover (too numerous to number)
Lincoln continental hard top 1966 (believed to be our Lincolns sister car!) Sold to Hanoi
Lincoln town car (seen on street in Saigon)
Maserati quattroprte (Ex Italian embassy car 1960's)
Mercury cougar convertible (too expensive)
Mercury  montclair (seen on street in Saigon)  
Mercedes 170 x 3 (rough, not for sale, unoriginal)
Mercedes 190sl x2 (one not for sale, the other too expensive)  
Mercedes 600 Limousines x 2! (terrible condition)
Mercedes ponton convertible (exported to Korea)
Mercedes ponton 2dr coupe (couldent find owner)
Mercedes Ponton saloons- (too numerous to number )
Mercedes w107 (not for sale)
Mercedes w108 (too numerous to number)
Mercedes w111 convertible (rolling chassis in poor condition)
Mercedes w113 pagoda (5 known including our 2)
Mercedes w111 saloons (too numerous to number) 
Messerschmitt kr200 x2 (1 exported, 1 very rough and too expensive) 
MGA (not for sale)
MGB (at least 5 out there)
MGC (not for sale)
MGTF (not for sale) 
Oldsmobile station wagon (sat for 15+ years, not for sale) 
Osi 20m (undergoing restoration) Apparently 3 were imported new but proved difficult to sell. 
Peugeot 201 (not for sale)
Peugeot 203 (too numerous to number)
Peugeot 404 (too numerous to number) 
Plymouth satellite 2 dr (undergoing restoration)
Plymouth satellite 4 dr x 3 (sold, disappeared, too rough)
Plymouth fury (seen in Saigon) 
Porsche 924 (seen in Saigon)
Porsche 944 (seen in saigon)
Porsche 911 (Seen in Saigon)
Renault 4cv (too numerous to number)
Renault 4 juva quatre (many available- not special enough)
Rolls Royce silver shadow bullet proof 1970's (not for sale)
Rover 3.5ltr coupe (not for sale)
Rover 200tc (not for sale)
Saab 92b 1953 (bought by ourselves, restored but not practical hence sold) 
Siata  late 1950's (too highly modified) 
Tatra 1948 (too expensive $200,000!!!) 
Toyota FJ 4x4's (too numerous to number) 
Triumph herald convertible (seen on street)
Triumph tr2 (sold)
Triumph tr4 (not for sale)
Triumph spitfire (3 known) 
Vanden Plas 4ltr. (2 expensive) 
Vespa 400 (sold) 

Volvo Amazon (scrapped!) 
VW 412 (par of large vw collection)
VW beetles (too numerous to number)
VW Bus bay window (too numerous to number, many still in daily use)
VW bus split screen ( at least 12 known of- highly sought after by VW club- hence, not for sale)
VW trekker/thing x2 (neither for sale)
Vw Karmann ghia x5 (not for sale) 
WW2 Willys Jeep (working on it…)
Zaporzhets (used to house chickens!)
Zil limousine x2 (1 horrible the other being restored)
Những lời đồn:
Những chiếc xe dưới đây được đồn rằng vẫn còn ở Việt Nam. Vài chiếc chúng tôi đã được thấy hình, vài chiếc được nghe qua nhiều nguồn khác nhau – chiếc xe đua thì được vẽ rất đẹp trên 1 mẫu giấy. Không có chiếc nào được chúng tôi hoặc những người tin tưởng nhìn thấy tận mắt. Dù đã nỗ lực tìm kiếm, chúng tôi đành phải chấp nhận với kết quả không tìm thấy
Bentley continental coupe (apparently in DaNang)
Bugatti 2 seat convertible
Vintage 1920's Rolls Royce
Cigar shaped single seater race car (?!)
Toyota
Jaguar xk120
1960s Ferrari!!!
VW kubelwagen (the amphibious version)
Pre WW1 Renault
Lincoln continental convertibles x3 (identical mid sixties cars used for promotions)
Cadillac convertible 1959 (possibly a roof chop)
Mercedes 300sl convertible
Tôi e rằng chúng tôi không thể cung cấp thêm chi tiết nào nữa về những chiếc xe trên. Vui lòng không hỏi thêm.
Rất khó để có được lòng tin của những chủ sỡ hửu xe cổ. Tất cả những xe của chúng tôi đều được đăng ký hợp pháp. Vì lý do pháp luật, chúng tôi không thể đưa ra thêm bất kỳ thông tin nào về những chủ sỡ hữu và địa chỉ.
Nếu những xe trên có thật hoặc đáng để mua thì chúng tôi hoặc sẽ mua nó, hoặc sẽ tìm người mua dùm cho chủ xewww.muaban.com.vn. Theo thời gian, những chiếc xe này rồi cũng sẽ xuất hiện. Rồi sẽ được list ra trên danh sách những xe cổ ở Việt Nam trong facebook: http://www.facebook.com/#/group.php?gid=66589702188
Thật sự mà nói, phục chế xe cổ vẫn còn là 1 thú vui mới ở Việt Nam. Trong những năm gần đây, nhiều câu lạc bộ đã thành lập và những chuyên gia đã mở những ga ra phục chế. Và dĩ nhiên, không phải tất cả đều theo tiêu chuẩn quốc tế. Chúng tôi hy vọng thời gian sẽ làm thay đổi điều này.